نمایشگاه «گفتنی‌ها و ناگفتنی‌های جنگ کرنال» با نمایش قلمدانی منحصربه‌فرد در کتابخانه و موزه ملی ملک گشایش یافت
قلمدان جنگ کرنال که لشگرکشی نادر شاه افشار به کشور هندوستان در دوران حکومت گورکانیان را روایت می‌کند، در نمایشگاهی جذاب با نام «گفتنی‌ها و ناگفتنی‌های جنگ کرنال»، هم‌زمان با هفته میراث فرهنگی و هم‌راستا با شعار روز جهانی موزه‌ها «روایت‌های تاریخی مناقشه‌برانگیز؛ گفتنِ ناگفتنی‌ها در موزه‌ها» از روز چهارشنبه ۳ خرداد ۱۳۹۶ خورشیدی در سالن تک اثر کتابخانه و موزه ملک به نمایش درآمد.
هم‌زمان با هفته میراث فرهنگ و هم‌راستا با شعار روز جهانی موزه‌ها
نمایشگاه «گفتنی‌ها و ناگفتنی‌های جنگ کرنال» با نمایش قلمدانی منحصربه‌فرد در کتابخانه و موزه ملی ملک گشایش یافت
قلمدان جنگ کرنال که لشگرکشی نادر شاه افشار به کشور هندوستان در دوران حکومت گورکانیان را روایت می‌کند، در نمایشگاهی جذاب با نام «گفتنی‌ها و ناگفتنی‌های جنگ کرنال»، هم‌زمان با هفته میراث فرهنگی و هم‌راستا با شعار روز جهانی موزه‌ها «روایت‌های تاریخی مناقشه‌برانگیز؛ گفتنِ ناگفتنی‌ها در موزه‌ها» از روز چهارشنبه 3 خرداد 1396 خورشیدی در سالن تک اثر کتابخانه و موزه ملک به نمایش درآمد.
به گزارش روابط عمومی کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه آستان قدس رضوی، نمایشگاه گفتنی‌ها و ناگفتنی‌های جنگ کرنال»، در کنار نمایش قلمدانی زیبا، روایت‌هایی جذاب از این جنگ تاریخی، برگرفته از منابع تاریخی، پیش روی دوستداران فرهنگ و تاریخ ایران گذارده است. قلمدان جنگ کرنال، یک اثر ارزشمند لاکی متعلق به دوره قاجار به شمار می‌آید که در گنجینه آثار لاکی کتابخانه و موزه ثبت شده است. این قلمدان کوچک، به شیوه‌ای زیبا و ظریف، رخدادهای آن جنگ تاریخی را به نمایش درآورده است.
موزه‌ها ناگفتنی‌هایی بسیار در خود نهفته دارند. بخشی از این ناگفته‌ها و ناشنیده‌ها، روایت‌هایی از پدیده‌هایی تاریخی را دربرمی‌گیرند که دو کشور، دو قوم یا دو ملت بر سر آنها تضاد و اختلاف می‌توانند داشته باشند. جنگ، در دسته این پدیده‌ها می‌گنجد و جنگ کرنال در این میانه، به همان اندازه که برای ایرانِ زمان نادر شاه افشار یک فتح و پیروزی به شمار می‌آمد، برای هندوستان و مردمان‌اش روایت یک خون‌ریزی و یغما بود. بازتابش اینگونه روایت‌های ناگفته در موزه‌ها، تصویری دگرگونه از آثار تاریخی و موزه‌ای می‌تواند بازگوید و بنمایاند.
رضا شعبانی، استاد دانشگاه در رشته تاریخ در کتاب «تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران در دوره‌های افشاریه و زندیه» درباره زمینه‌های آغاز این جنگ چنین روایت کرده است «در ایام محاربه قندهار (که جزیی از خاک ایران بود و حاکمش بر نادرشاه افشار شوریده بود)، نادر سفیر تازه‌ای به دهلی فرستاد و از پادشاه هند تقاضا کرد که بنابر اتحاد مابین دو کشور متوقع است که به حکام مناطق سرحدی فرمان دهد از ورود فراریان افغان به خاک هند جلوگیرند. ولی متأسفانه باز جوابی نیامد و این بار، خود مصمم شد که برای آرامش دادن قطعی به صفحات مرزی و رسانیدن مملکت به حدود تاریخی آن اقدام نماید». این تاریخ‌نگار سپس به وضعیت هندوستان در آن روزگار نیز اشاره کرده است «محمد شاه، از احفاد گورکانیان هند که از سال 1719م بر این کشور وسیع حکومت می‌کرد، مردی به غایت عاجز و زبون و بی‌اراده بود ... بهانه نادر برای حمله به هند هرچه بود، بی‌شک از خرابی اوضاع آن کشور ناشی می‌شد، و این تا یک مقدار جبر تاریخ و تقدیر تخلف‌ناپذیر حکومت‌های سست و فاسد و پوشالی است که سقوط کنند و جای خود را به شایسته‌تران، زورمندتران و قاطع‌تران بسپارند».
«دایره‌المعارف جهانی زندگی‌نامه» نیز ذیل «زندگی‌نامه نادر شاه» درباره علت شکل‌گیری جنگ کرنال و دستاویز نادر شاه افشار برای آغاز اینگونه نوشته است «بهانه او برای این حمله این بود که محمد شاه امپراطور گورکانیان، به فرستاده ایران در دربار دهلی اهانت کرده بود». نادر شاه افشار آنگونه که نگارنده کتاب «تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران در دوره‌های افشاریه و زندیه» روایت کرده است «به جانب دهلی روی نهاد و چون شنید که محمد شاه با ارتش هند در کرنال اقامت گزیده و آرایش جنگی گرفته‌اند، بدان سو حرکت نمود. تعداد قوای ایران را ... به 80 هزار الی 90 هزار بالغ دانسته‌اند و اردوی محمدشاه را در حدود 300 هزار نظامی و 2 هزار فیل و 900 توپ ذکر کرده‌اند ... نایره جدال که تا دو ساعت افروخته بود، به کشتار جمع عظیمی از هندوان و اسارت برخی از اعاظم آنها انجامید». «دایره‌المعارف جهانی زندگی‌نامه» درباره دستاوردهای جنگ برای نادر شاه افشار چنین آورده است «غنائم زیادی همچون سریر پادشاهی مشهور "تختِ طاووس" که برای شاه‌جهان ساخته شده بود، الماسِ افسانه‌ای کوه نور، جواهرات به ارزش 600 میلیون روپیه، طلا به ارزش 10 میلیون روپیه و همچنین یک کاروان شامل 100 فیل، 7000 صنعتگر و 100 حجار و 200 نجار را به همراه خود به ایران برد. قصد او از بردن صنعتگران این بود که شهری همچون دهلی در ایران بنا کند و نام آن را نادرآباد یا شهر نادر بگذارد».
نمایشگاه «گفتنی‌ها و ناگفتنی‌های جنگ کرنال» خرداد و تیر 1396 خورشیدی برپا بوده و مشتاقانه در انتظار میزبانی از علاقه‌مندان تاریخ و فرهنگ این سرزمین نشسته است. کتابخانه و موزه ملی ملک از همه دوستداران فرهنگ و تاریخ ایران دعوت می‌کند برای تماشای قلمدان جنگ کرنال و دیدار با روایت‌های ناگفته آن در نمایشگاهی جذاب، از این مجموعه بازدید کنند.
کتابخانه و موزه ملی ملک، نخستین موزه وقفی- خصوصی ایران و یکی از شش کتابخانه بزرگ کشور در حوزه نسخه‌های خطی به شمار می‌آید که حاج حسین آقا ملک در سال 1316 خورشیدی بر آستان قدس رضوی وقف کرده است. این گنجینه اکنون در محوطه تاریخی باغ ملی تهران به نشانی «میدان امام خمینی، سردر باغ ملی، خیابان ملل متحد» جای گرفته است و در نیمه نخست سال از روز شنبه تا روز پنج‌شنبه، به جز جمعه‌ها و تعطیلات رسمی، از ساعت 8:30 تا 16:45 از مخاطبان ارجمند میزبانی می‌کند.
