نمایشگاه ایران و عراق به روایت آثار کتابخانه و موزه ملی ملک

شرح نمایشگاه :

​در سخن از کشورها و ملت­ها و در نخستین برداشت، شرایط کنونی معیار داوری قرار می­گیرد و مفهومی که جامعه و یا شرایط حاضر بر آنها مسلط شده است را دریافت می کنند. این معنی مسلط همان روایت سیاسی از کشورها است. روایت سیاسی از کشورها روایت تقابل ها و مرزهایی است که آنها را از هم جدا می کند. اما روایت مجموعه های فرهنگی تاریخی که بر پایه آثار و یا نشانه هایی از این موضوع شکل گرفته اند نگاهی است که با نگاهی فرهنگی به کشورها می نگرد و موضوعی نیست که در چارچوب گفتمان های سیاسی بگنجد بلکه نگاهی است از پنجره ای دیگر به کشورها. پنجره ای است شامل خاطرات مشترک، مجموعه ای از غم ها و شادی ها که اینک به واسطه همین خاطرات مشترک مردمان را به هم پیوند می دهد. با چنین رویکردی هر کشور و یا هر فرهنگ می تواند به یک متن تبدیل شود که قابلیت خوانش دارد. خوانشی که از دل داده های متن بیرون می آید و نه اینکه تکرار متن های رایج امروزی باشد. از اینرو مجموعه های فرهنگی همانند مجموعه های کتابخانه ای و موزه ای متن خود را می سازند و در برابر متن های موجود می گذارند تا خواننده خود دست به انتخاب بزند. اگرچه هر فرهنگ و یا فرهنگ هر کشور در جایگاه روایت های مجموعه ای خود یک متن است اما مجموعه های موزه ای و کتابخانه ای این قابلیت را دارند تا از گزینش و چیدمان نشانه های این متن ها متن تازه ای بسازد که خود معنا و روایت تازه ای دارد. اینگونه است که وقتی فرهنگ مردمان دو کشور امروزی در یک مجموعه فرهنگی تاریخی در کنار هم می نشیند دیگر می تواند در پی تمایزها نباشد چرا که بر آن نیست تا هویت هر کدام را در تمایزشان بسازد بلکه می خواهد هویت مشترکشان را روایت کند. این هویت مشترک روابط و پیوندهای آن دو را می جوید. بر همین اساس وقتی ایران و عراق در یک نمایشگاه آثار تاریخی فرهنگی در کنار هم می نشینند، آنچه پدید می آید متنی است که نشانه های مشترک فرهنگی تاریخی یا همان یادگارهایشان پدید آمده است. پدیداری ایران و عراق در یک قاب اینگونه نیست که آنها را به مثابه دو پدیده مستقل در کنار هم بگذارد بلکه روایت تماس ها و ارتباط هایی از تاریخ است که این دو درهم تنیده شده اند. آنگاه که نشانه هایی از ایران به عراق وارد شده و بالعکس. روایت ایران و عراق بیان مرزهای مشترک فرهنگی و تاریخی آن دو است. در چنین روایتی است که می توان فهمید این متن چقدر وسعت دارد و در واقع این مرز و یا محدوده مشترک چقدر طول و عمق دارد. درازای تاریخی و پهنای فرهنگی نشانگر نظام مستحکم این متن است. نمایشگاه ایران و عراق بیان همسایگی ها و حتا هم خانگی هاست. روایت آشنایی دیرینه و خاطره های مشترک که در سایه روایط کوتاه امروزی در سایه قرار گرفته و کمرنگ شده است. خاطره ای که می تواند میراث مشترک باشد و وقتی میراث مشترک شکل می گیرد سپهر فرهنگی مان به وسعت میراث هایمان گسترش یافته و دیگر مردمانی هم سپهر می شویم و اینگونه است که مجموعه های تاریخی فرهنگی مرزها را کنار گذاشته و مردمان را در مرزهای مشترک فرهنگی قرار می دهد. در چنین سپهری این مردمان هم مرز می شوند و می توانند در این هم مرزی برمبنای زبان مشترک آثار تاریخی و فرهنگی با هم صحبت کنند.

نمایشگاه ایران و عراق بر مبنای آثار کتابخانه و موزه ملی ملک که مجموعه ای اسناد، کتب خطی و چاپ سنگی، سکه، تصاویر و دیگر آثار و داده های کتابخانه ای و موزه ای است شکل گرفته است و تلاش دارد تا روایتی باشد خاطره ها و یادگارهای مشترک فرهنگی – تاریخی دو ملت همسایه.