گردش ایام

​نمایشگاه تقویم های رقومی

آنچه مبنای نگارش سناریو این نمایشگاه شد، نگاه به ذات طبیعت­گرایانه انسان یا به عبارتی دیگر همزیستی و همراهی انسان با زمان بود که حال از آن فاصله بسیاری گرفته و یادآوری این نکته که گاه نیم نگاهی به گردش منظم و بی­وقفۀ افلاک که موجب پیدایش شب و روز و ماه و فصل و سال و ... می شود، می­تواند از اضطراب هر روزه وی بکاهد. اینگونه بود که ایده نمایشگاه خود تقویم قرار گرفت و اینکه بازدیدکننده درون یک تقویم قرار گیرد و با برگهای یک تقویم موضوع را طی کند.

الهام از خود زمان و روایت فرهنگی تاریخی از زمان قالب روایتی نمایشگاه شد. یعنی گردش چهار فصل . پس فضای نمایشگاه را به چهار قسمت تقسیم کردیم و هر قسمت را به یکی از فصول چهارگانه اختصاص دادیم. در کنار معرفی آن فصل و ویژگی هایش در تقویم های رقومی به یکی از موضوعات مطرح در تقویم مانند اعتدالین و محاسبه در تقویم های گذشته پرداخته شد. بخش دیگر سناریوی نمایشگاه شامل تابلوهای ماه ها بود در میان فصل ها بخش هایی به ماه های دوازده گانه اختصاص یافت.بخش هر ماه شامل تصویری از یک تقویم رقومی موجود در گنجینه کتابخانه و موزه ملی ملک به همراه ویژگی های آن ماه و یک موضوع از ابعاد گوناگون تقویم های رقومی بود از این موضوعات می توان به معرفی تقویم های محلی، تقویم های ادیان و یا کاربردهای مختلف تقویم ها اشاره کرد. نقش آن ماه در یک اسطرلاب نیز اشارتی به محاسبه نجومی تقویم ها بود. بر بالای هر ماه در سقف نمایشگاه نقشی از صورت فلکی مربوط بهماه از دل نسخه های خطی موجود استخراج شده قرار گرفت. حالا ستارگان و نقش خیالی شان بر بالای سر بازدیدکنندگان قرار داشتند و تقویم ها در برابر دیدگان شان تا انسان و روایت انسانی از نجوم در کنار هم قرار گیرند.

نمایش نمادهای هر ماه بر روی سقف گویی ما را در احساس همنشینی با طبیعت فرو می­برد . احساسی که بشر قرن ها با آن زندگی کرده بود و تصور می­کرد نیروهای طبیعی و سمبل بر زندگی او استیلا دارند همانطور که در این نمایشگاه بر بالای سر مخاطبان قرار دارد .

روایت تاریخی تقویم نیز با کرونولوژی تاریخی از رویدادها و باورهای مربوط به ماه ها و فصول همراه شد. منتخبی از رویدادهای مربوط به هر ماه به شکل روزشمار در زیر بخش هرماه قرار گرفت تا بازدید کننده با گذر از هر فصل و ماه تاریخ را هم مروری کرده باشد نوشته هایی که کوتاه تداعی کننده روزهایی در هر ماه بودند: اول دی روز انقلاب زمستانی، 2 شهریور 994 شمسی شهادت میرعماد قزوینی. هر یک از مخاطبان در میان این تابلوهای کوچک به دنبال قصه خود می­ گشتند و روز تولد خود را جستجو می­کردند. طراحی و ساخت دو صفحه بزرگ متقاطع (با الهام از شکل زایچه) و قرار دادن آن در میانه نمایشگاه نیز مخاطب را در درک بهتر تقسیم چهارگانه یاری می­ داد.

اصلی ترین ویژگی این نمایشگاه را شاید بتوان معرفی تقویم­ های رقومیو همچنین معرفی وجه «کاربردی» آنها دانست. معرفی تقویم­ ها در آستانه سال نو به­ گونه ­ای که همگان با آن ارتباط برقرار کرده و بهره گیرند و از آن لذت ببرند و بارها برای یافتن روز و ماه و سعد روزگار خود به نمایشگاه بیایند، را می ­توان دستاوردی دیگر دانست. اما دستاورد دیگر نمایشگاه "گردش ایام" نمایشگاه «تقویم نو» بود که به شکل تعامل دوسویه با مخاطبین به انجام رسید. تقویم نو حاصل تلاش گروه­های دانش­آموزی با الهام از تقویم­ های رقومی بود.

​نمایشگاه گردش ایام نگاهی است به تقویم و تقویم نگاری در ایران از دیرباز تاکنون. در این نمایشگاه علاوه بر بررسی گونه های تقویم های رقومی، تقویم های مشاغل را نیز مورد بررسی قرار می دهد در هر مجموعه از تابلوهای این نمایشگاه علاوه بر معرفی یک فصل یا یک ماه تصویری از یک تقویم رقومی و برخی از اصطلاخات رایج در علم تقویم نگاری ایرانی و جهانی مانند اعتدالین، نوروز یا تقویم میلادی آمده است. در برخی تابلوها نیز مناسبت های خاص تقویم ایرانی شرح داده شده اند.

برچسب‌ها:

نظر شما: