مربع فرهنگی کتاب و کتاب‌خوانی در کتابخانه ملی ملک گسترش و ترویج می‌یابد
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در آیین امضای تفاهم‌نامه همکاری میان کتابخانه و موزه ملی ملک با نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور یادآور شد: «کتابخانه و موزه ملی ملک یکی از مناسبت‌ترین و بهترین کتابخانه‌ها برای تکمیل و گسترش مربع فرهنگی کتاب و کتاب‌خوانی به شمار می‌آید و در این زمینه می‌تواند الگو باشد».
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در آیین امضای تفاهم‌نامه همکاری این نهاد با کتابخانه و موزه ملی ملک یادآور شد
مربع فرهنگی کتاب و کتاب‌خوانی در کتابخانه ملی ملک گسترش و ترویج می‌یابد
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در آیین امضای تفاهم‌نامه همکاری میان کتابخانه و موزه ملی ملک با نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور یادآور شد: «کتابخانه و موزه ملی ملک یکی از مناسبت‌ترین و بهترین کتابخانه‌ها برای تکمیل و گسترش مربع فرهنگی کتاب و کتاب‌خوانی به شمار می‌آید و در این زمینه می‌تواند الگو باشد».
به گزارش روابط عمومی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه آستان قدس رضوی، علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این آیین که روز یک‌شنبه 28 بهمن 1397 خورشیدی در ساختمان کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار شد، گفت: «کتابخانه و موزه ملی ملک دهه‌های پیاپی بنا بر نیت واقف فعالیت می‌کند و نه تنها جنبه کتابخانه‌ای، موزه‌ای و توریستی دارد، که، از جنبه‌های مرمتی نسخه‌های خطی نیز هم قابل توجه است».
وی درباره همکاری نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با کتابخانه و موزه ملی ملک یادآور شد: «نهاد کتابخانه‌ها چند کار را می‌تواند برای همکاری با کتابخانه ملک تعریف کند؛ یک، این کتابخانه و موزه قابلیت معرفی تمدن و فرهنگ اسلام و ایران را دارد و نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را در تبلیغ و ترویج این فرهنگ و تمدن می‌تواند یاری رساند».
مختارپور تصریح کرد: کتابخانه و موزه ملی ملک افزون بر این که نهاد تمدنی و فرهنگی است، میراثی فراوان در خود جای داده است، به ویژه در بخش کتابخانه تا اندازه‌ای بسیار قابلیت فراگیری و بهره‌گیری گسترده مردم را دارد».
وی با تاکید بر این که یکی از جهت‌گیری‌های مهم نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در 4 سال گذشته برانگیختن کودکان و نوجوانان به کتاب‌خوانی بوده است، افزود: «اگر در میراث‌داری بخواهیم بزرگ‌سالان را به کتاب‌خوانی علاقه‌مند کنیم چندان پاسخ نمی‌گیریم بنابر این از کودکی و نوجوانی بچه‌ها را با کتاب و کتاب‌خوانی باید آشنا کنیم که این کار از محیط خانه و مدرسه شروع می‌شود».
وی یادآور شد: «این پرسش گاه برای برخی مطرح می‌شود که چرا مردم در دهه نخست انقلاب کتاب‌خوان‌تر بودند و این روند آرام‌آرام افول کرد. یکی از دلایل کتاب‌خوانی مردم در دهه نخست انقلاب آن بود که دوست داشتند خود را شبیه کسانی کنند که در پیروزی انقلاب نقش داشتند، زیرا آنان همواره با کتاب همنشین بودند».
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با بیان این که باید مربع فرهنگی کتاب و کتاب‌خوانی در کتابخانه ملی ملک، به عنوان یک مرکز نمونه گسترش یابد، افزود: «محیط کتاب‌خوانی، منابع کتاب‌خوانی، کتاب‌دارها و خدمات، مربع فرهنگی کتاب و کتاب‌خوانی را تشکیل می‌دهند که در کتابخانه ملک این مربع فراهم است اما باید تکمیل شود. ما حتی می‌توانیم برخی از برنامه‌های نهاد را در این مجموعه برگزار کنیم، زیرا مخاطبان می‌توانند به گونه‌ای گسترده از آن‌ها بهره‌مند شوند».
مختارپور با اشاره به این که هدف ما توجه به کتاب و کتاب‌خوانی است، گفت: «رسانه‌های غیرکاغذی در چند سال اخیر که رشد کردند برخی روزنامه‌ها و ناشران در پاره‌ای کشورها ترجیح دادند به سمت نسخه‌های دیجیتال بروند اما از سال گذشته همه آن‌ها به سوی نسخه کاغذی بازگشتند. این نشان می‌دهد تمدن انسانی و جهان امروز نیز نمی‌تواند از کتاب‌ها و نشریات کاغذی بی‌نیاز باشد».
وجود 19 هزار نسخه نفیس خطی در کتابخانه و موزه ملی ملگ
دکتر غلامرضا خواجه‌سروی، مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک نیز در این آیین که به میزبانی کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار شد، گفت: «این گنجینه جزو موقوفات حاج حسین آقا ملک در تهران است و زیر نظر آستان قدس رضوی اداره می‌شود».
وی با اشاره به وجود 19 هزار نسخه نفیس خطی در کتابخانه و موزه ملی ملک افزود» «افزون بر این نسخه‌های خطی مجموعه‌های گسترده تاریخی همچون تمبر، سکه، خوش‌نویسی، اسناد، نگارگری، نقاشی و اشیای تزیینی نیز در این گنجینه وجود دارد که از کوشش حاج حسین آقا ملک به یادگار مانده است. پاره‌ای نیک‌اندیشان نیز مجموعه‌های خود را پس از ایشان به این موقوفه اهدا یا وقف که همین وضعیت موجب شده است کتابخانه و موزه ملی ملک در رده نخست مجموعه‌های خصوصی کشور و در تراز کتابخانه‌ها و موزه‌های بزرگ ملی ایران جای گیرد».
خواجه‌سروی با گلایه از کاهش سرانه کتاب‌خوانی در کشور گفت: «کتابخانه و موزه ملی ملک در 6 ماه نخست سال 1397 بیش از 15 هزار مراجعه‌کننده حضوری داشته و البته آمار مراجعه‌کننده مجازی ایرانی و غیر ایرانی بسیار بیش از این بوده است. ما اکنون می‌کوشیم مجموعه کتابخانه موزه ملک در ایران و جهان بیش‌تر شناسانده شود».
مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک یادآور شد: «زیرساخت‌هایی خوب و استاندارد، در دوره‌های گذشته برای بخش‌های موزه، کتابخانه، نگهداری و مرمت نسخه‌های خطی در این موقوفه فراهم شده است. ما امروز در پی آن‌ایم این گنجینه را در ایران و جهان به گونه‌ای گسترده‌تر بشناسانیم. شاید جالب باشد بگویم شمار بازدیدکنندگان ایرانی از این گنجینه بیش‌تر است اما پژوهشگران و گردشگران غیر ایرانی علاقه‌مندی بیش‌تر به این مجموعه نشان می‌دهند».
وی با اشاره به امضای تفاهم‌نامه با نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور افزود: «این همکاری بی‌تردید می‌تواند مسیری نو در زمینه پیوند کتابخانه و موزه ملی ملک با دیگر کتابخانه‌های کشور باشد. همچنین یکی از برتری‌های نسبی مجموعه ملک، مرمت، چاپ و اسکن نسخه‌های خطی است که می‌توان از این امکان در جاهای دیگر نیز بهره جست».
خواجه‌سروی خاطرنشان کرد: «کتابخانه و موزه ملک به سفارش واقف در وقف‌نامه، به امام رضا علیه‌السلام و بارگاه آسمانی ایشان تعلق دارد. مرحوم ملک اینجا را برای بهره‌گیری همه مردم وقف کرده است. کتابخانه به رایگان و موزه نیز با بهایی اندک به همگان خدمات گوناگون فرهنگی ارایه می‌دهند. امیدواریم در شبکه کتابخانه عمومی کشور، این گنجینه بزرگ به درستی و شایستگی شناسانده شود».
مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک افزود: «نگرش آستان قدس رضوی همواره اینگونه بوده است که کتابخانه و موزه ملی ملک، یک نهاد پیشرفت‌مدار فرهنگی باشد، از این‌رو ما همواره برنامه‌هایی فرهنگی در گستره‌های موزه‌داری و کتاب‌داری برگزار می‌کنیم. واقف بزرگوار نیز چنین نگرشی داشته و آن را در وقف‌نامه به تفصیل بیان داشته است. کتابخانه و موزه ملی ملک برپایه وقف‌نامه باید هفت جشن مذهبی یعنی میلاد پنج‌تن آل عبا، مبعث حضرت پیامبر (ص) و میلاد حضرت امام رضا (ع) را در مکان موقوفه برپا کند. این جشن‌های بزرگ با برنامه‌های گوناگون فرهنگی، تخصصی، پژوهشی و آیینی همواره برگزار می‌شود. حاج حسین آقا ملک همچنین تاکید کرده است از هفتم تا یازدهم محرم، مجلس روضه‌خوانی و سوگواری حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام در این مکان باید برپا شود. ما مکلف‌ایم همه این آیین‌ها را با شکوه برگزار کنیم».
خواجه‌سروی تصریح کرد: «نگاه تولیت آستان قدس رضوی همواره بر این اندیشه استوار بوده است که کتابخانه و موزه ملی ملک باید به گونه روزآمد و جدی در قالب یک مجموعه فرهنگی خدمات به مردم ارایه کند».
وی افزود: «امیدوارم با تجربه‌ای که در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور وجود دارد، رخدادی مهم و شایسته در همکاری میان این دو نهاد فرهنگی پدیدار شود و این تفاهم‌نامه بتواند به تقویت فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی در ایران یاری رساند».
رکورد اهدای 10 هزار جلد کتاب را در سال گذشته داشتیم
نجمه مشهدی تفرشی، رییس اداره کتابخانه موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک نیز در آیین امضای این تفاهم‌نامه، درباره روند فعالیت کتابخانه ملی ملک گفت: «کتابخانه عضوگیری ندارد و ورود به تالارها برای همگان با ارایه یک کارت معتبر شناسایی امکان‌پذیر است».
وی با اشاره به وجود سه تالار بزرگ بانوان، آقایان و محققان در کتابخانه، افزود: «رویکرد کتابخانه ملی ملک در تجهیز و گسترش کتابخانه، مجموعه‌سازی در گستره فرهنگ، هنر و تمدن اسلامی- ایرانی است که منابع کتابخانه‌ای را بیش‌تر از راه خریدهای گسترده سالانه از نمایشگاه کتاب، همچنین از سرچشمه وقف و اهدا تامین می‌کنیم».
تفرشی یادآور شد: «رکورد اهدای 10 هزار جلد کتاب را در سال گذشته داشتیم که یکی از آن‌ها مجموعه اهدایی بیژن الهی با 7500 جلد است که کار سازمان‌دهی آن یک ماه و نیم پیش آغاز شده و همه آن اهدایی و وقفی است».
وی گفت: «کتابخانه ملی ملک به دلیل پایگاه وقفی، کتاب‌های قدیمی را کنار نمی‌گذارد و هر چه از روز نخست، از زمان واقف در کتابخانه ثبت شده، موجود است. همچنین برپایه وقف‌نامه، امانت کتاب به بیرون نداریم و کتاب‌ها در کتابخانه مطالعه می‌شوند».
مهدی یساولی، مسوول روابط عمومی کتابخانه و موزه ملی ملک نیز در پایان با اشاره به خدمات‌رسانی گسترده این موقوفه به کودکان و نوجوانان یادآور شد: «بازدیدهای هدفمند برای کودکان و نوجوانان، همچنین برگزاری کارگاه‌های آموزشی در پیوند با کتاب و کتاب‌خوانی همچون کارگاه صحافی و ساخت کتاب، از برنامه‌های جذاب برای این دسته از مخاطبان به شمار می‌آید تا آنان به شیوه‌هایی دگرگونه با دنیای کتاب و کتاب‌خوانی آشنا شوند».
تفاهم‌نامه همکاری میان کتابخانه و موزه ملی ملک با نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، با هدف پدیدارسازی بستر همکاری‌های مشترک فرهنگی و آموزشی در گستره کتاب و کتاب‌خوانی تنظیم شده و می‌کوشد زمینه‌ای مناسب برای گسترش فعالیت‌های ترویجی و تبلیغی در پیوند با کتاب و کتاب‌خوانی در کشور فراهم آورد.
