پیشنویس
پیشنویس (draft): مُسوَدّه؛ مُسَوَّده؛ سَواد؛ عبارت است از متنی که در آغاز تألیف، توسّط مؤلّف و به خط وی نوشته شده است. مؤلّفان، تمام جرح و تعدیلهای مورد نظر خود را در مسودّه اعمال میکردند تا اثر به شکل نهایی خود برسد و به همین دلیل اینگونه نسخهها چندان پاکیزه نبوده و خطخوردگی و اضافات و اصلاحاتی در آنها دیده میشود. اینگونه نسخهها همیشه به خط مؤلّف بوده، مگر اینکه نسخه توسّط دیگری نوشته شده و بعدها مؤلّف در آن اِعمال نظر کرده باشد. معمولاً رسم بر این بوده که پس از تهیّۀ پاکنویس از روی مسودّه، پیشنویس اثر را از بین میبردند. بنابراین، شمار نسخههایی که به شکل مسودّه به ما رسیده بسیار اندک است.[1]
۱۵- صفری آققلعه، علی (۱۳۹۰)، «نسخهشناخت»، تهران: میراث مکتوب، ص۲۱.