در جست‌وجوی زیبایی در آثار و تالیفات ابن سینا
یک استاد دانشگاه با بیان این که معناشناسی زیبایی شاخصه اولی است که ابن سینا آن را به عنوان الگویی از زیبایی مطرح می‌کند، افزود: ابوعلی سینا به گونه‌ای ویژه در کتاب یا رساله‌ای خاص به مساله زیبایی نپرداخته است، که این واژه در همه آثار وی جریان می‌یابد.
سخنرانی دکتر هادی ربیعی در پنجمین نشست تخصصی هنر و زیبایی در کتابخانه و موزه ملی ملک
در جست‌وجوی زیبایی در آثار و تالیفات ابن سینا
یک استاد دانشگاه با بیان این که معناشناسی زیبایی شاخصه اولی است که ابن سینا آن را به عنوان الگویی از زیبایی مطرح می‌کند، افزود: ابوعلی سینا به گونه‌ای ویژه در کتاب یا رساله‌ای خاص به مساله زیبایی نپرداخته است، که این واژه در همه آثار وی جریان می‌یابد.
به گزارش روابط عمومی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه آستان قدس رضوی، دکتر هادی ربیعی استاد دانشگاه و رییس کتابخانه تخصصی فرهنگستان هنر، در پنجمین نشست تخصصی هنر و زیبایی که در روز چهارشنبه ۱۸ شهریور ۱۳۹۴ خورشیدی ساعت ۱۶ در بزرگ‌ترین موقوفه فرهنگی ایران برگزار شد، با بیان این مطلب افزود: امروز بحثی کوتاه درباره زیبایی از دیدگاه شیخ‌الرییس ابوعلی سینا مطرح می‌کنم. البته در هیچ یک از آثار این حکیم بزرگ ایرانی سینا به گونه‌ای جداگانه به موضوع زیبایی اشاره نشده است، اما ۱۴ مولفه‌ها در تالیفات ابن سینا وجود دارد که آن‌ها را گردآورده و به ۷مورد آن‌ها اشاره می‌کنم.
وی افزود: معناشناسی زیبایی شاخصه اولی است که ابن سینا آن را به عنوان الگویی از زیبایی مطرح می‌کند. برای درک بهتر باید گفت ابن سینا معتقد است معیاری برای زیبای باید مشخص شود زیرا ممکن است زیبایی از دیدگاه‌های گوناگون، شکل‌های متنوع داشته باشد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: عینیت‌گرایی زیبایی ویژگی دیگری است که ابن سینا در زیبایی‌شناسی مطرح می‌کند. منظور از عینیت‌گرایی این است که بگویم یک پدیده به واسطه یک ویژگی زیبا می‌شود. برای مثال یک گل به واسطه رنگ خود زیبایی می‌یابد. فیلسوفان این نوع برداشت از زیبایی را اصطلاحاً عین‌گرایی زیبایی می‌‌دانند.
ربیعی سومین ویژگی زیبایی از دیدگاه ابن سینا را چنین تشریح کرد: ابن سینا معتقد بود هر آن چیزی که وجود دارد، زیبا است البته این دیدگاه قبل از ابن سینا هم در اروپا وجود داشت، ولی در آنجا تنها شکل کلامی آن مطرح می‌شد، اما شیخ‌الرییس نظر خود را با دلیل تشریح کرده بود.
به گفته وی، یکپارچه‌انگاری زیبایی، دیگر ویژگی مد نظر ابن سینا است، به این معنا که افزون بر زیبایی هر موجود به تنهایی، همه جهان نیز به خودی خود زیبا است. وی حتی اعتقاد دارد جهان در زیباترین شکل ممکن خلق شده است. پنجمین ویژگی مد نظر ابن سینا خدامحور بودن زیبایی است؛ منظور از این کلام آن است که زیبایی حقیقی ویژه خداوند است، زیرا زیبایی خداوند ذاتی است، در صورتی که دیگر زیبایی‌ها ذات زیبایی خود را از خداوند وام گرفته‌اند.
ربیعی ادامه داد: بهینه‌انگاری زیبایی‌شناختی ششمین ویژگی مد نظر ابن سینا است، یعنی وقتی می‌گوییم خداوند زیبا است، پس طبیعتا هر آنچه که خداوند آفریده زیبایی را در خود دارد. هر چند ممکن است گاه تضادهایی نیز پیش بیاید.
وی هفتمین ویژگی مد نظر ابن سینا را اینگونه توصیف کرد: زیبایی به تناسب مقتضی هفتمین ویژگی است؛ منظور از این کلام این است که زیبایی هم در حُسن نظم، هم در تالیف و هم در اعتدال وجود داشته باشد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: این که چرا ابن سینا به گونه‌ای ویژه در رساله و تالیفات خود به زیبایی توجه نکرده، به این دلیل است که این موضوع در سده‌های معاصر از سوی فیلسوفان غربی مطرح شده؛ برای همین می‌توان گفت مفهوم زیبایی به گونه‌ای در همه تالیفات ابن سینا جریان یافته است.
