آذر طوسی

آذر طوسی نورالدین (فخرالدین) حمزه پسر علی‌ملک اسفراینی آذری طوسی (۷۸۴-۸۶۶ ﻕ) صوفی و شاعر ایرانی بود. وی از تبار رهبران سربداران بود. شعرهای آذری طوسی در آغاز در ستایش شاهان بود ولی بعداً رنگ عرفانی یافت.ﺁﺫﺭﯼ ﺩﺭ اسفراین ﺯﺍﺩﻩ ﺷﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ که ﭼﻨﺪﯼ ﺩﺭ طوس زﯾﺴﺖ ﺑﻪ «طوﺳﯽ» ﻧﯿﺰ ﺷﻬﺮﺕ ﯾﺎﻓﺖ ﻭ ﭼﻮﻥ زایش او ﺩﺭ ﻣﺎﻩ ﺁﺫﺭ ﺑﻮﺩ آﺫﺭﯼ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪ. درگذشت او نیز در اسفراین بود. آذری ملک‌الشعرا دربار میرزا شاهرخ پسر تیمور لنگ بود و از شاگردان و مریدان محی‌الدین طوسی و شاه نعمت‌الله ولی نیز بود. آذری طوسی پس از هجرت به هند در دربار ﺳﻠﻄﺎن احمدشاه اول بهمنی ملک‌الشعراء شد.​