علم موسیقی
اگر چه در نگاه اول تعبیر ما از موسیقی فقط چگونگی به صدا درآوردن ابزار موسیقایی و در نتیجه تولید مجموعه صداهایی خوش و دلپذیر است، اما باید گفت در تعاریف علوم دورۀ اسلامی موسیقی دانش شناخت چگونگی به تحریر درآوردن آواها و ثبت و ضبط آنهاست. به عبارت تا پیش از امکان «حبسِ صوت» که دستاورد دوران مدرن است، لازم بود راهی پیدا شود که بتوان آواها را نوشت و آن را برای نسلهای بعدی به یادگار گذاشت. موسیقی در دورۀ اسلامی دانشی است که میکوشد با استفاده از قوانین ریاضی و محاسباتی، راهکاری برای ثبت و تحریر آواهای خوش به دست دهد. بر این اساس رسالههای بسیار زیادی در حوزۀ دانش موسیقی در طی قرون اسلامی به رشتۀ تألیف درآمده است که مؤلفان آن بیشتر دانشمندان ایرانی بوده اند. تا آنجا که میتوان گفت از میان علوم متداول دورۀ اسلامی، موسیقی بیش از همه متأثر از موسیقی ایران پیش از اسلام و موسیقیدانان ایرانی قرار گرفته است.
مهمترین مرکز تولید آثار در زمینۀ موسیقی در تمدن اسلامی مکتب موسیقی مراغه است که چند تن از مهمترین موسیقیدانان ایران از جمله عبدالقادر مراغی آثار خود را در زمینۀ موسیقی در پرتوی آرای این مکتب موسیقایی به رشتۀ تحریر در آورده‌اند. با توجه به ارتباط تنگاتنگ موسیقی و ریاضی، دانش موسیقی در طبقهبندی علوم دورۀ اسلامی همواره یکی از شاخههای ریاضیات به حساب می‌آید.
