علم احکام نجوم

​

یکی از دستاوردهای مهم ستاره­شناسی دورة اسلامی (و از آن میان ستاره­شناسان ایرانی)، دقت در تعقیب حرکت سیارات در آسمان و زیر نظر داشتن این حرکت­ها بود. این کار در رصدخانه­ها هر شب، به طور پیاپی سال‌ها به وسیلة ابزار ستاره‌شناسی در رصدخانه­ها انجام می‌شد. طبیعی است که دقت در بررسی حرکت ستارگان نیازمند سازوکاری برای ثبت داده­های به دست آمده از رصد ستارگان در طول ماه­ها و سال­ها نیاز داشت. بنابراین، ستاره­شناسان دورة اسلامی با استفاده از نظام عددنویسی هندی و با استفاده از نظام محاسباتی ریاضی شصتگانی بابلی شروع به ثبت داده­های خود در کتاب­هایی کردند که به صورت جدول­هایی تهیه می­شدند. این کتاب­ها، زیج ، شامل مجموعة دستاوردهای نجوم رصدی یا محاسباتی گروهی از ستاره­شناسان در رصدخانه­ها بوده است. مهم‌ترین زیج‌های دورة اسلامی به وسیلة ستاره­شناسان ایرانی در رصدخانه­های سمرقند و مراغه پدید آمد.