بَلّوط Quercus ilex
ـ بلوط همیشهسبز، بالوط، درامازی، برارمازو، برارمازوی، مازو، قونجمازو، مازوروسکا، برو، بلو، قُلقاف، قُلقات، گلواه، گلوان، گلگاو، گزانگبین، زشکه، کِرِه، زچَک، کرۀ سچک، خَرنوک، سندیان.
ـ نام انگلیسی:evergreen oak, holm oak, holly oak,holly-leavved oak
ـ تیرۀ Fagaceae (تیرۀ بلوط/ راش)
ـ «سوزنی سمرقندی» (ف: 562 یا 569 ق.) گوید:
گر بر درخـت مـازو بلـبل ز لفـظ تـو
انشـا کند نـوا و صفـیری زنـد حـزین
نبود عجب که مازوی بیمغز و بیمزه
یابد از آن نوا مزه و مغـز همچو تـین
ـ در الحاوی و الاغذیه از قول اورباسیوس آمده که ارزش غذایی میوۀ بلوط از دیگر میوهها بیشتر است و حتی ارزش غذایی آن به غلاّت نزدیک است. تئوفراستوس گوید درخت بلوط یکسال مازو و یکسال بلوط میدهد و این بعید نیست زیرا درخت پسته یکسال بار میآورد و سال دیگر چیزی توخالی بهنام «بُزغُند» (الصّیدنه). قابض است و غلیظکننده و بازدارندۀ اسهال مزمن و خلطخونی و خونریزی و جهت درمان خراش روده، تکرّر ادرار و دشواری آن و خفقان و استفراغ که از دریچۀ معده باشد سودمند است.(تحفۀ حکیم مؤمن). درجۀ اوّل سرد و خشک است. اگر سوختۀ برگ آن بر زخم بریزند، در بههمآوردن زخم بسیار مفید خواهد بود. داروی هموپتیزی (استفراغ خونی) است (مبانی طب سنّتی). پوست درختان جوان و شاخهها را در بهار ـ که سرشار از شیره هستند ـ از چوب جدا کرده و در زیر نور خورشید و در جریان هوا خشک میکنند. آنها حاوی 7 تا 20 درصد تانن، اسید پیروگالیک و کاتشین هستند. پوستۀ بلوط در مصارف خارجی نیز برای شستشوی آماسها، سوختگیها، بواسیرها و بیماریهای پوستی بهکار میرود. مواد محرّکۀ موجود در آن ضدّعفونیکننده و التیمدهندۀ زخمهاست. جوشاندۀ آن نیز برای جلوگیری از تعریق بیش از حدّ پاها مؤثّر است (گیاهان دارویی).