دی اکسید تیتانیوم
دی اکسید تیتانیوم (Titanium Dioxide= Titanox)- دی اکسید تیتانیوم رنگدانه سفیدی است که از قرن 1916- 1919 متداول شد، بنابراین حضورش را در نقاشی های قبل از 1920 میلادی نمیتوان انتظار داشت. این رنگدانه بسیار پایدار است، به طوری که حرارت، اسیدهای رقیق و مواد قلیایی، نور و آلودگی هوا بر آن تاثیری ندارد. به عنوان رنگدانه با روغنهای خشکانه واکنش انجام نمیدهد و دیر خشک میشود و به همین علت معمولا مقداری اکسید روی یا ماده خشک کننده به رنگ افزوده میشود. از طرفی جذب روغن در دی اکسید تیتانیوم بسیار بالاست و قدرت پوشانندگی بسیاری خوبی دارد که ناشی از ضریب شکست بالای این رنگدانه است. تیتانیوم سفید به فرمول TiO2 است که بیشترین قدرت پوشانندگی و سفیدی را در بین رنگدانههای سفید دارد. کانه اصلی تیتانیوم، ایلمنیت ( سنگ آهن تیتان دار(FeTiO3)) به وسیله کاشف انگلیسی به نام ویلیام گریگور در اوایل سال 1791 کشف شد و نام عنصر تیتانیوم را شیمیدان آلمانی به نام کلاپورت در سال 1795 برگزید. برای تولید این رنگدانه، سنگ آهن تیتان دار را در اسید سولفوریک غلیظ حل میکنند تا آهن و سولفات موجود در آن به صورت دلمه جدا شود، سپس آن را میجوشانند تا تیتانیوم رسوب کند. پس از این مرحله، رسوب را به وسیله کربنات باریم خنثی و خشک میکنند. در رنگدانههای سفید تجاری مقدار ناچیزی از رنگدانه دی اکسید تیتانیوم خالص وجود دارد. هنگامی که این رنگدانه با سفیداب شیخ در رنگ استفاده شود، قدرت پوشانندگی و کدری رنگ حاوی اکسید تیتان تقریبا دو برابر خواهد شد. همچنین این رنگدانه برای مینای سفید داخلی و به عنوان سفید سرامیکی کاربرد فراوانی دارد (جتتنز و استات، 1378، 152).
تصاویر میکروسکوپی از ذرات تیتانیوم با بزرگنمایی 500 برابر- عکس بالا میکروسکوپ نوری و عکس پایین در زیر میکروسکوپ پلاریزان(McBride, 2002)