​زرد کروم

​زرد کروم (زرد لیپزیک، کرومات سرب)(Chrome Yellow)- تاریخ مصرف این رنگدانه در آغاز شروع قرن نوزدهم میلادی است. واکوئیلین کاشف کروم در سال 1797 نحوه ساخت و خواص کرومات سرب را در سال 1809 در مقاله علمی خود شرح داده است. وی توضیح داده است که براساس نحوه رسوب دهی کروم می‌توان رنگمایه های متفاوتی را به دست آورد. زرد کروم حداقل تا پیش از سال 1818 میلادی به طور مصنوعی تولید نشد. این رنگدانه را به طور پراکنده در نقاشی‌های قرن نوزدهم میلادی می توان دید. ترنر از زرد و نارنجی کروم در نقاشی های خود استفاده کرده بود اگر چه امروزه به دلیل وجود انواع رنگدانه های زرد با ثبات، این رنگدانه کاربرد زیادی ندارد. این رنگدانه، مهمترین رنگدانه زرد مصنوعی است که از ترکیب کرومات سرب (PbCrO₄) حاصل می‌گردد. این ماده از اضافه کردن محلولی از نمک سرب محلول استات یا نیترات به محلولی از کرومات قلیایی یا دی کرومات به دست می‌آید. کرومات سرب ماده ای بلوری است که بسته به اندازه ذرات آن دارای رنگی از زرد لیموئی تا نارنجی است. حتی اندازه ذارت نیز بستگی به نحوه رسوب دادن آن ها دارد. رنگمایه های کمرنگ معمولا حاوی سولفات روی یا دیگر نمک‌های غیر محلول سرب هستند. رنگمایه های متوسط حاوی کرومات روی بی اثر و رنگمایه‌های نارنجی کرومات قلیایی سرب هستند. این رنگدانه دارای ذرات ریز، متراکم و غیر شفاف است و در بزرگنمایی بالا شبکه بلوری آن قابل رویت هستند. این رنگدانه چنانچه از نظر شیمیایی خالص باشد، دارای ثبات نوری نسبتا خوبی است ولی اغلب به مرور زمان تیره و قهوه‌ای می‌گردد. گاهی اوقات این رنگدانه هنگامی که با رنگدانه های آلی مخلوط می‌شود، یک رنگمایه سبز پیدا می‌کند بنابراین بهترین وضعیت رنگدانه در ترکیب با روغن است. در نقاشی‌های فرسک تنها یکی از کرومات‌های قلیایی سرب (قرمز یا نارنجی کروم) را می توان به کار برد و انواع زرد کروم در تماس با مواد قلیایی تغیر رنگ می‌دهند (جتتنز و استات، 1378، 32).