سکه ولایتعهدی امام رضا علیه‌السلام
سکه‌ها در دورة اسلامی در کنار کارکرد اقتصادی خود، بازگوکنندة سیاست‌های خلفای اموی و عباسی بودند. براساس اسناد تاریخی موجود، سکه‌های ولایتعهدی امام رضا (ع) در ضرابخانه‌های مرو، سمرقند، اصفهان، محمدیه (ری)، فارس و نیشابور در فاصله سال‌های ۲۰۱ تا ۲۰۵ هجری قمری ضرب شد که شماری از آن‌ها در کتابخانه و موزه ملی ملک و موزة آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.
گشت‌وگذار در گنج ملک در دهه کرامت
سکه ولایتعهدی امام رضا علیه‌السلام
محمد نوروزی
سکه‌ها در دورة اسلامی در کنار کارکرد اقتصادی خود، بازگوکنندة سیاست‌های خلفای اموی و عباسی بودند. براساس اسناد تاریخی موجود، سکه‌های ولایتعهدی امام رضا (ع) در ضرابخانه‌های مرو، سمرقند، اصفهان، محمدیه (ری)، فارس و نیشابور در فاصله سال‌های 201 تا 205 هجری قمری ضرب شد که شماری از آن‌ها در کتابخانه و موزه ملی ملک و موزة آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.
سکه‌های کم‌نظیر ولایتعهدی امام رضا (ع) که به دستور مأمون عباسی ضرب شد، یادآور یکی از بهترین نمونه‌های کارکرد تبلیغی سکه‌ها در طول تاریخ است. سکه نقره ولایتعهدی امام رضا(ع) به وزن 80/2 گرم و قطر 6/2 سانتی‌متر در سال 202 هجری قمری در سمرقند ضرب شد. متونی به زبان عربی بر رو، پشت و حاشیه سکه بدین شرح مشاهده می‌شود: روی سکه: «لله/ محمد رسول الله/ المامون خلیفه الله/ مما امر به الامیر الرضا ولیعهد المسلمین علی بن موسی بن علی بن ابی‌طالب/ ذوالریاستین». در این عبارت، پس از نام خداوند و رسول الله (ص)، نام مأمون ذکر شده تا همگان از خلافت او و رهبری مسلمین پس از پیامبر آگاه باشند. سپس نام امام رضا (ع) به عنوان ولیعهد به دستور مأمون آمده است. در پایان نیز ذوالریاستین لقب فضل بن سهل، وزیر بزرگ دربار مأمون، حک شده است. در حاشیة روی سکه عبارت «محمد رسول الله ارسله بالهدی و دین الحق لیظهره علی‌الدین کله و لوکره المشرکون» و بر پشت آن عبارت «لا اله الا لله وحده لا شریک له، المشرق» به چشم می‌خورد.
عبارت‌های «بسم الله ضرب هذا الدرهم بمدینه اصفهان سنه اثنی و مأتین» و «لله الامر من قبل و من بعد و یومئذ یفرح المؤمنون بنصر الله» نیز در حاشیة داخلی و خارجی پشت سکه قابل مشاهده است.
