نمایشگاه دایمی حاج حسین آقا ملک گشایش یافت

​حاج حسین ملک باید به الگوی جوانان تبدیل شود«محمد‌حسین عادلی» در آغاز این مراسم، ماندگاری این موقوفات را در نیت پاک واقف دانست و بیان کرد: «یک فرد چه اندازه باید توفیق داشته باشد که بتواند آنقدر خدمت کند و چقدر خدمت‌اش باید خالص بوده باشد که موقوفاتش تا امروز باقی بماند. باید این نیت پاک را ارج نهاد و مدیریت درست این موقوفات را تحسین کرد». 

وی با یادآوری دو نکته متناسب با روز میلاد کریم اهل بیت علیه‌السلام افزود: «این که به امام حسن علیه‌السلام کریم اهل بیت می‌گویند به علت سخاوت‌مندی و دهش بسیار ایشان بود. از امام حسن مجتبی علیه‌السلام پرسیدند زندگی چه کسی بهتر از دیگری است که ایشان فرمود آن کس که زندگی خود را با دیگری شریک شود».
این اقتصاددان و مدرس دانشگاه در ادامه به یادآوری دومین نکته پرداخت و گفت: «امام حسن علیه‌السلام به صلح مشهور است. از این نکته استنباط می‌شود که نقشه و استراتژی اسلام برای ارتباط با بیگانگان، خشونت و تنش نیست، که این ارتباط می‌تواند مصالحه‌آمیز و دوستانه باشد. شاید نیاز باشد صلح امام حسن علیه‌السلام و حکمت آن در زمانه ما مورد توجه ویژه قرار گیرد».

«عادلی» در ادامه سخنانش به فصل مشترک میان اقتصاد و فرهنگ اشاره و عنوان کرد: «موضوع صحبت، درباره ادبیات امروزی بین‌المللی مدیریت اقتصادی در دنیا است که درباره یک فعال اقتصادی و یک مجموعه اقتصادی چه می‌گویند. بحث مسوولیت فردی و اجتماعی، یک موضوع جدید و امروزی است. در این مبحث، فعالان اقتصادی وقتی می‌خواهند مدیریت درست انجام دهند نباید فقط به سود فکر کنند، که باید به مسوولیت اجتماعی خود هم توجه داشته باشند».
نویسنده کتاب «اقتصاد بدون پول» در تشریح اهمیت مسوولیت فردی و اجتماعی اظهار کرد: «این موضوع از دیرباز در شرق وجود داشته است و در قرآن کریم هم برای باقیات و صالحات و احسان و نیکوکاری آیات بسیاری وجود دارد. حتی در عهد حکومت‌های پیش از اسلام مانند ساسانیان نیز مطالب جالبی درباره این موضوع دیده شده است».
وی افزود: «یک شرکت باید هم ارزش‌های مادی پدید آورد هم برای رسیدن به سود مادی در مسیر خلق ارزش‌های فردی و اجتماعی تلاش کند که این موضوع به امور خیریه و عام‌المنفعه منتهی می‌شود. فعالان اقتصادی باید از منافع خود به اجتماع سود برسانند».
این اقتصاد‌دان برای امور خیریه و عام‌المنفعه سه عامل را از هم تفکیک کرد و گفت: «حیطه نخست یعنی همان کسب و کار، به این مفهوم است که با ابتکار شخصی، کالای خصوصی تولید شود. حیطه دوم این است که با فعالیت و ابتکار خصوصی، کالای عمومی تولید کنند که این همان کارهای خیریه و عام‌المنفعه است. حیطه سوم نیز دولت است که با ابتکارات خود کالای عمومی (نظم و مقررات) تولید کند.
«محمد‌حسین عادلی» تاکید کرد: « مسوولیت اجتماعی و فرهنگی فعالان اقتصادی در هر جای دنیای مدرن وجود دارد و این بحث در کشورهای پیشرفته جا افتاده است اما در کشور ما هنوز آنچنان که باید رخ نداده و منزوی است. برای جا افتادن این بحث باید الگوهایی همچون حاج حسین ملک را بیش‌تر و بهتر معرفی کنیم به ویژه در دوره‌ای که الگوسازی درست، کم شده است. الگوی عملی مناسب، عامه مردم را جذب می‌کند».

وی در پایان یادآور شد: «معرفی این الگوهای گران‌سنگ می‌تواند برای جامعه به ویژه جوانان به منزله ترسیم نقشه راه باشد و در این مسیر فعالان اقتصادی ما هم می‌توانند به مسوولیت‌های خود پی ببرند و به آن بهتر عمل کنند».
کار در سازمان موقوفات ملک در مشهد، هم سخت هم دل‌پذیر استدر ادامه این مراسم، مدیر‌عامل سازمان موقوفات ملک در گزارشی کوتاه به معرفی برخی از مهم‌ترین اقدامات و فعالیت‌های این سازمان در خراسان پرداخت و گفت: «مرحوم حاج حسین آقا ملک از سال 1316 تا شال 1340 خورشیدی در هشت وقف‌نامه، بیش از 63 هزار هکتار از زمین‌های موروثی و ملکی خود را بر آستان قدس رضوی وقف کرد که از جمله موارد استفاده از درآمد این موقوفات، اداره کتابخانه و موزه ملی ملک، بیمارستان چناران و مدرسه‌های گوناگون بوده است.

«حمید‌رضا قاسمی» افزود: «پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با توجه به اهمیت موقوفات و تاکید واقف بر اجرای درست وقف‌نامه، سازمان موقوفات به نام این واقف تشکیل شد. آستان قدس رضوی برای پایداری درآمدها، نسبت به سرمایه‌گذاری‌های جدید در زمینه‌های گوناگون از جمله دام‌داری و کشاورزی اقدام کرد که امروزه این سرمایه‌گذاری‌ها به بار نشسته است».
وی در پایان، کار در موقوفات ملک را هم دشوار هم دل‌پذیر خواند و افزود: «دشواری کار از این‌رو است که امروزه کسی به امر تولید در این سطح گسترده توجه و اشتیاقی آنچنان نشان نمی‌دهد و ما با همه دشواری این مهم را انجام دادیم که نتیجه و ثمره آن را امروز در واحدهای گوناگون سرمایه‌گذاری شده، می‌بینیم. کار در این مجموعه اما دل‌پذیر نیز است زیرا تلاش و کوشش ما و همکاران‌مان در راه تعالی فرهنگ و ترقی معارف هزینه می‌شود».
تعظیم در برابر سنت ماندگار وقف و کار بزرگ حاج حسین آقا ملکمدیر‌عامل موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک در این آیین با تاکید بر مفاد وقف‌نامه زنده‌یاد ملک مبنی بر اجرای جشن‌های هفت‌گانه در سال در این محل تصریح کرد: «بنا به تاکید واقف در وقف‌نامه و مطابق با روال هر ساله، در نیمه ماه مبارک رمضان، جشن میلاد کریم اهل بیت علیه‌السلام در این مکان که معطر به شمیم دلنواز اهل بیت علیه‌السلام است، برگزار می‌شود».
«سید‌محمد‌مجتبی حسینی» در ادامه با تکریم سنت حسنه وقف و کار بزرگ و ماندگار حاج حسین آقا ملک بیان کرد: «76 سال پیش که حاج حسین آقا ملک می‌خواست حاصل جان و جوانی خود را به دجله وقف بیاندازد قطعا می‌دانست ایزد در چنین روزی بخشش او را باز خواهد داد».
وی افزود: «امشب در این مجلس من نه به عنوان مدیر‌عامل این مجموعه بلکه به ‌عنوان یک شهروند ایرانی به این سنت ماندگار سر تعظیم فرود می‌آورم. در روزگار ما بسیاری از موقوفات چنانکه باید اداره نمی‌شوند اما خوش‌بختانه آستان قدس رضوی توانسته است به خوبی از عهده این مهم برآید و مفاد موجود در وقف‌نامه موقوفات ملک را به طور دقیق و به خوبی اجرا کند».

مدیر‌عامل موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک درباره برپایی نمایشگاه دایمی حاج حسین آقا ملک اظهار کرد: « در چند سال گذشته تلاش‌های بسیاری برای برپایی نمایشگاهی دایمی متعلق به واقف ارجمند این مجموعه انجام شده است که امروز این زحمات به بار می‌نشیند و این نمایشگاه که مستوره‌ای از فعالیت‌های موسسه ملی ملک زیر نظر آستان قدس رضوی است، گشایش خواهد یافت».
«حسینی» سخن را اینگونه به پایان برد: «موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، از قدیمی‌ترین موزه‌های ایران و نخستین موزه وقفی- خصوصی و به عنوان یکی از مهم‌ترین گنجینه‌های کتاب‌های خطی، از اینک و در این روز در سرسرای اصلی خود نمایشگاهی دایمی را به معرفی مرحوم حاج حسین آقا ملک و موقوفات وی اختصاص داده تا هر که دستی بر قلم و هستی از الم دارد به ذوق جان دریابد، حاصل آن نیکی و سپردنش به سایه‌سار ولایت چگونه دور از گزند ماه و سال، به کام ایران و ایرانی برقرار و بر دوام خواهد ماند».
راهبر یک نهضت مبارکسخنران پایانی این آیین گرامی داشت استاندار پیشین خراسان رضوی بود که در سخنانی درباره موضوع وقف گفت: «موضوع وقف در همه کشورها کمابیش وجود دارد اما از صدها سال پیش تا امروز در ایران اسلامی کارهای خیر مرسوم بوده و اینگونه کارها رهبرانی دارد که رهروانی را به دنبال خود کشانده‌اند و یکی از رهبران بزرگ این نهضت مبارک، حاج حسین آقا ملک است».
وی با تکریم نیت خالصانه و کار بزرگ این واقف تصریح کرد: «ایشان بیش از 60 هزار هکتار زمین و املاک خود را وقف کرد. واقفی بزرگ‌تر از وی نمی‌شناسیم. حاج حسین ملک بزرگ‌ترین و روشن‌بین‌ترین واقف کشور است که برای همه اقشار و زمینه‌ها در وقف‌نامه خود تدبیر اندیشیده است.
«محمود صلاحی خاطرنشان کرد: «این بزرگ‌ترین واقف، هم مدرس هم پیشکسوت وقف است. بسیاری از افراد به پیروی از حاج حسین آقا ملک به انجام این کار حسنه روی آوردند و واقف شدند. او سنت حسنه‌ای را در این کشور ماندگار کرد که عمق‌اش هر روز بیش‌تر و پایداری‌اش بیش‌تر می‌شود».
پخش کلیپ مراحل ساخت «نمایشگاه دایمی حاج حسین آقا ملک» و نیز آفرینش تندیس ایشان به وسیله کار هنرمندانه «حمید کنگرانی» مجسمه‌ساز که اثری هنرمندانه و کم‌نظیر است، گوشه‌ای از این آیین بود که تحسین هر اهل دلی را برمی‌انگیخت.
بانو عزت‌ملک ملک، نمایشگاه دایمی حاج حسین آقا ملک را افتتاح کرددر پایان آیین گرامی‌داشت میلاد امام حسن مجتبی علیه‌السلام، «نمایشگاه دایمی حاج حسین آقا ملک» در سرسرای اصلی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، با بریدن روبان توسط بانو «عزت‌ملک ملک» دختر «حاج حسین آقا ملک» رسما گشایش یافت و مورد استقبال و تحسین فراوان بازدیدکنندگان قرار گرفت.

«حاج حسین آقا ملک» فرزند «حاج محمد‌کاظم ملک‌التجار» در 11 ربیع‌الاول سال 1288 قمری برابر با 10 خرداد ‌1250 خورشیدی در منزل پدری خود در بازار بین‌الحرمین تهران دیده به جهان گشود. وی از سال 1316 تا سال 1340 بسیاری از اموال و املاک خود را در تهران و مشهد بر آستان قدس رضوی وقف کرد. این بازرگان و واقف نیکوکار و نیکو‌خصال پس از گذراندن عمری پر‌بار سرانجام در سوم مرداد‌ 1351 خورشیدی برابر با 13 جمادی‌الثانی 1392 قمری در 101 سالگی در منزل خود درگذشت و در دار‌الحفاظ حرم مطهر رضوی به‌خاک سپرده شد.
مراسم روحانی و زیبای ضیافت افطار با حضور میهمانان موقوفه بر سر سفره نعمت بی پایان ایزدی، پایان‌بخش این آیین و این روز باشکوه در فضایی مزین و معطر به نام مبارک خاندان عترت علیه‌السلام بود.
آیین گرامی‌داشت میلاد امام حسن مجتبی علیه‌السلام و مراسم رونمایی از «نمایشگاه دایمی حاج حسین آقا ملک» در محل موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک به نشانی میدان امام خمینی، خیابان امام خمینی، سردر باغ ملی، محوطه باغ ملی برگزار شد.