​بلاغ

بَلاغ (collated signature) قرائت یا سماع یک متن و نیز مقابله‌ی آن، معمولاً در چندین جلسه انجام می‌­شد و در هر کدام از جلسات، خواندن بخشی از متن را پیش می­‌بردند. به همین دلیل برای علامت­‌گذاری مرسوم بود که در پایان هر جلسه، تا هر کجا که متن را خوانده یا مقابله کرده بودند، یادداشت کوتاهی را در حاشیۀ نسخه می­نوشتند که به آن «بَلاغ» می­گفتند. گاهی نیز یادداشت بلاغ را به شکلی مبسوط‌­تر در پایان نسخه و در کنار انجامه می­‌نوشتند و به نوع بلاغ (حاصل از مقابله یا سماع) اشاره می‌­نمودند.[1]

۱- صفری آق‌­قلعه، علی (۱۳۹۰)، «نسخه‌­شناخت»، تهران: میراث مکتوب، ص۳۵.