​پرداز

پَرداز (stipple) به ترسیم مناظر، اجزای چهره و سایه­‌های البسه در نگارگری با نقطه‌­های پشت سر هم «پرداز» می­‌گویند که انواع گوناگونی دارد. یک نمونه، پرداز با قلم‌­موی نوک‌ْ ­رَفته (دُم­‌کُل) است که در این نوع، قلم‌­مو را بنا بر ابعاد نگارگری انتخاب می­‌کنند. نمونه‌ی  دیگر پردازی از ترکیب خط و نقطه است که در آن قلم‌­مو را بر روی کاغذ می­‌گذارند و کمی فشار وارد می‌­آورند. نوع دیگر که بیشتر در زمان قدیم استفاده می­‌شد، پرداز با خطوط تیز است که بدون این­که نوک قلم­‌مو رفته باشد انجام می­‌گرفت و در صورت‌­سازی و به‌­خصوص طرّاحی ریش کاربرد فراوانی داشت. نوع دیگر، پرداز توسّط خطوط منحنی بسیار کوتاه است که در طرّاحی زمین و چمن استفاده می‌­شود و برخی قلم­‌موی خشک و عدّه‌­ای نیز آب­دار انتخاب می‌­کنند.[۱]

۱- قلیچ­‌خانی، حمیدرضا (۱۳۷۳)، «فرهنگ واژگان خوشنویسی و هنرهای وابسته»، تهران: روزنه، ص۱۴.