بادآوَرد Cnicus benedictus

ـ باذآورد، بادآور، بدرود، کنگر سفید، سفیدخار، اسپیدخار، خِنگ­بید، اشترگیاه، خار مقدّس، سَزَد، جاوَرد، حباورد، رأس­القُنفُذ، شویکه، الشُّکاع، الشّوکه­البیضاء، شوک­الدّواب، ثُغام، خَرشَف.

ـ نام انگلیسی: thistle, common thistle, horse thistle blessed

ـ تیرۀ Compositae (تیرۀ مرکّبیان)

ـ این جنس در ایران یک گونه گیاهی علفی یک­ساله دارد.

ـ در «فرهنگ رشیدی» (قرن11 ق.) آمده است:

گر به گِرد گنجِ بادآورد گَردم فِی­المَثَل

آن ز بختم خارِ بادآوَرْد گردد در زمان

ـ به رومی «لوقیقَنثی» و «دَربیقا»، به سُریانی «کُباعَرَبایا» و «ساباحوُارا»، به عربی «شُکاعی» و به سیستانی «جولاه­کش» نامیده می­شود (الصّیدنه). بادآورد را خارسفید می­نامند، به خارخسک مانند است لکن سفیدتر است و خار بلندتر دارد. ساقه­اش گاهی به دو ذرع می­رسد. گل آن ارغوانی­رنگ، در تخم آن قوّتی تحلیل­برنده و بازکننده موجود است. در علاج ورم­های بلغمی مفید است و بیخ و سایر اجزاء آن بر ورم می­گذارند که بیخش مؤثّر است (قانون). طبیعت آن گرم و خشک در درجۀ اوّل و گویند سرد است در اوّل و بیخ وی سرد و خشک است و منفعت وی آن است که مسهل بلغم لزج بود و در وی قوّۀ محلّل و مفتّح هست خاصّه تخم وی و نافع بود جهت اَورام بلغمی و نَفث­دَم و تب­های بلغمی کهن و ضعف دندان­درد چون طَبیخ آن مضمضه کنند و گزندگی جانوران و عقرب چون بر وی ضماد کنند نافع بودو مضر بود به شُش و مصلح وی افسنتین است. (اختیارات بدیعی). ریشۀ آن سردکننده و خشکاننده و تخم آن گرم و لطیف است. مضمضۀ افشرۀ آن درد دندان­ را تسکین می­دهد. ریشۀ آن در علاج اسهال مزمن و واگیر مفید است. مدرّ است. در مداوای تب­های بلغمی درازمدّت مفید است (مبانی طب سنّتی). محتویات آن عبارتند از: شیرۀ تلخ، سینیسین، اسانس روغنی، تانن و لعاب. خاکستر آن نیز سرشار از مواد معدنی است. مصرف این گیاه در درمان ناراحتی­های جِهاز هاضمه، زیادشدن اشتها، تحریک ترشّح صفرا و شیرۀ معده مؤثّر است. همچنین بادشکن و قابض است و فعّالیّت­های کبدی را تحریک می­کند. این گیاه اثر ضدّعفونی­کننده نیز دارد. مصرف آن برای زنان باردار مضرّ است (گیاهان دارویی).

نظر شما: