​قرمز دانه

​قرمز دانه (Kermes Carmine)- یکی از قدیمی‌ترین رنگینه‌های طبیعی از دوران باستان است. که بنابر گفته لوکاس در مصر باستان از این رنگینه، احتمالا همراه با دندانه زاج، برای رنگرزی چرم استفاده نموده‌اند. رومیان نیز این ماه را به خوبی می‌شناختند و پلینی آن را Coccum Granum نامیده و بسیار آن را تحسین کرده است. تامپسون، واژه انگلیسی Grain مشتق از واژه لاتین Grana و معادل واژه یونانی Kokkos به معنی دانه (Berry) می‌داند. شاید به این علت که، پیشینیان خوشه‌های خشک شده و قرمز رنگ حشره مرده کوکوس ایلیسیس را با دانه اشتباه گرفتند. در واقع، ماده رنگی از بدن حشره ماده به نام کوکوس ایلیسیس که بر روی درختان بلوط بومی اروپای جنوبی زندگی می‌کرد، استخراج می‌کردند. منشا رنگ و ترکیب شیمیایی این ماده شبیه رنگینه دنیای جدید، یعنی عصاره کوچین است. این ترکیب شیمیایی، اسید کرمستیک به فرمول C₁₈H₁₂O₉ است. واژه کرمس در اصل، واژه‌ای عربی است که واژه انگلیسی کریسمون از آن مشتق شده است. از رسوب دهی رنگینه‌های کرمس یا قرمز دانه به وسیله زاج سفید، لاک کریسمون به دست می‌آید. گاهی از پارچه‌های رنگرزی شده با این رنگینه برای تهیه قرمز دانه استفاده می‌کردند. بدین صورت که پارچه‌های رنگی را ریز ریز کرده و سپس رنگینه موجود در آنان را با قلیا استخراج و آن را با زاج رسوب می‌دادند. لاک کرمس شفاف و درخشان نیست و به همین علت در قرون وسطی لاک هندی (Lac Lake) و کمی بعد از آن، لاک کوچین از مکزیک جانشین شد. ظاهرا در نقاشی جدید به این ماده خیلی توجه نمی‌شود (جتتنز و استات، 1378، 68). در زیر میکروسکوپ نیز، این رنگینه غیر قابل تشخیص از کوچینیل است (McBride, 2002)