رنگینه

​رنگینه( Dye)- ماده رنگی است که به صورت محلول و به عنوان رنگ گیاهی (stain) به کار برده می‌شود. این ماده با رنگدانه که به صورت ذرات منتشر در یک بست حامل به کار می‌رود، متفاوت است. اغلب رنگینه‌ها مخلوطی از ترکیبات شیمیایی مواد آلی هستند که ممکن است منشا طبیعی داشته باشند ( نظیر روناس). در حال حاضر بیشتر آن‌ها به روش سنتزی تولید می‌شوند ( رنگ‌های قطران). رنگینه‌ها انواع مختلفی دارند و آن‌ها را بر اساس نحوه استفاده ( رنگینه‌های اسیدی، رنگینه‌های قلیایی، رنگینه‌های دندانه‌ای و غیره) یا بر اساس ساختار (آزو، تری فنیل متان و غیره) رده بندی می‌کنند. در ساختار رنگینه‌ها دو گروه رنگ زا (کروموفر) و نگه دارنده (نمک شکل) وجود دارد. بعضی از آن‌ها را مستقیما همراه با بست واسطه به کار می‌برند تا جلای رنگی تولید کنند ولی برای مصارف رنگدانه‌ای باید به آن‌ها ماده پر کننده بیفزایند و آن‌ها را به صورت لاک در آورند. رنگینه‌های خالص و جامد معمولا پس از حل شدن در بست رنگ یا در حلال، بلوری به نظر می‌رسند اما حتی در زیر میکروسکوپ و با بزرگنمایی بالا نیز نمی‌توان ساختار مشخص یا ذرات مجزا را مشاهده نمود (جتتنز و استات، 1378، 44).