مثلث

​

المُثلّث به روایت فصول­ الطّبری ـ «در بیان صورت مثلث. مثلثی را مان شبیه متساوی­ السّاقین، رأس او به سمت مغرب مایل به جنوب در شمال کواکب حَمَل و قاعدۀ او به سمت مشرق مایل به شمال در جنوب رجل­ المسلسله به دوری چهار ذرع تخمیناً. کواکب مرصودۀ او چهار است. کوکب اوّل آنکه بر رأس مثلث واقع است از اصغر قدر سیُّم، دور نیست که از اوسط قدر سیُّم باشد و میان او و کوکب روشن خارج از صورت حَمَل که او را ناطح گویند به قدر چهار ذرع فاصله است و او را رأس­ المثلث گویند و در اسطرلاب­ ها ثبت است و سه بر قاعده است، آنکه شمالی است و از اوسط قدر سیُّم است، کوکب دوّم است و آنکه وسط است و نزدیک به کوکب جنوبی است و از اصغر قدر پنجم است، آن کوکب سیُّم است و آنکه جنوبی است و از اصغر قدر سیُّم، آن کوکب چهارم است و میان رأس مثلث و قاعده به قدر سه ذرع تخمیناً فاصله است و میان قاعدۀ این مثلث و رجل ­المسلسله، کوکب خُردی واقع است، آنها داخل مرصوده نیستند تا نبشته شوند» (فصول الطّبری)

تصویر صورت فلکی مثلث از کتاب صورالکواکب عبدالرحمان صوفی

المُثلّث به روایت اساطیر ـ «پِرسه­ فونه» (Persephone)، دختر «سِرُس» (Ceros)، خداوند کاشت و برداشت بود و «پلوتو» (Pluto)، خدای دنیای مردگان، مصرّانه دنبال آن بود که او را با خود ببرد. سرانجام قرار بر این شد که پرسه ­فونه، شش ماه از سال را با پلوتو بگذراند و بقیۀ سال را در روی زمین و در دنیای زندگان. به­ عنوان هدیۀ ازدواج، جزیرۀ سیسیل را به او دادند که نشان آن «سه­ گوش» (Triangulum) بود.

المُثلّث به روایت منجّمین ـ در شرایط مناسب، 10 ستارۀ آن را می ­توان مشاهده کرد. روشن­ ترین ستارۀ آن β است. ستارۀ α، به رنگ زرد طلایی دیده می­ شده و از این­ رو آن را «رأس ­المطلاّ» نامیده بودند و امروزه نیز به همان نام شناخته می­ شود. کهکشان M33 که به «چرخ و فلک» (Pinwheel) نیز معروف است، در خوشۀ محلّی ­ای که کهکشان راه شیری نیز جزء آن است قرار دارد که فاصلۀ آن از ما حدود 2،300،000 سال نوری و قطرش حدود 60،000 سال نوری برآورد شده است.