برگزاری کارگاه آموزشی تشعیر در نسخه‌های خطی
دومین کارگاه از مجموعه نشست‌های شرح و حاشیه رسالات قدیم، با موضوع «تشعیر در متون و نسخه‌های کهن ایرانی- اسلامی»، با حضور «مجید فداییان» نقاش و نگارگر در روز یکم اسفند ۱۳۹۱ خورشیدی در موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار می‌شود.
به گزارش روابط عمومی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، در این کارگاه که «صورت خیال» نام دارد، به دو شیوه نظری و عملی، موضوع تشعیر در متون کهن به ویژه در جلدهای لاکی با نگاهی به جلد نسخه نفیس «بُرده بوصیری» موجود در گنجینه نسخه‌های خطی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، مورد بررسی و مطالعه قرار می‌گیرد. این نسخه نفیس خطی اکنون در سالن تک اثر موزه ملی ملک در آستانه دید دوستداران و علاقه‌مندان آثار هنری و تاریخی قرار دارد. برگزاری این کارگاه آموزشی، مقدمه‌ای بر شکل‌گیری دوره حرفه‌ای آموزش تشعیر در نسخه‌های خطی و متون کهن ایرانی- اسلامی است که به زودی با تدریس مجید فداییان در مرکز آموزش موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک آغاز خواهد شد.
آشنایی بیش‌تر با یکی از جذاب‌ترین هنرهای کتاب‌آرایی و جلدسازی
تشعیر، گونه‌ای تزیین نسخه‌های خطی است که در حاشیه نسخه‌ها یا مرقعات، معمولا با یک یا دو و حتی با سه رنگ انجام می‌گیرد. طراحی تشعیر که در واقع، طراحی حیوانات، منظره و شبیه آن‌ها است، بیش‌تر با طلا و به وسیله قلم‌موهای بسیار ظریف انجام می‌گرفته است، از این‌رو ظرافت خطوط را به مو (شَعر) تشبیه کرده‌اند. طرح‌ها و نگاره‌ها در تشعیرسازی، بیش‌تر درختان متنوع، حیوانات خیالی و افسانه‌ای مانند سیمرغ و اژدها، حیوانات وحشی در حال جست‌وخیز، پرندگان و حیوانات کوچک با قلم‌اندازی‌های ماهرانه و بهره‌گیری از طلای ناب است. در تشعیر، حاشیه اطراف قاب متن یا تصویر، به وسیله طراحی‌های تزیینی از طبیعت، انسان و حیوانات انجام می‌شود. برخی از این طراحی‌ها حیوانات خاص، واقعی یا خیالی را دربرمی‌گیرد؛ جانورانی که با یکدیگر در نزاع‌اند و در حال حرکت و چرخش در میان فضای دو بعدی دیده می‌شوند.
«مجید فداییان» سخنران و مدرس این کارگاه درباره چگونگی برگزاری برنامه گفت: «تشعیر یکی از جذاب‌ترین هنرهای سنتی در حوزه کتاب‌آرایی است که ذهن خیال‌پرداز هنرمند را به شیوه‌ای دل‌انگیز و چشم‌نواز به آفرینش یک اثری زیبای هنری هدایت می‌کند».
این نقاش و نگارگر افزود: «در این کارگاه یک روزه می‌کوشیم جلوه‌هایی از ذوق هنرمندان ایرانی در عرصه تشعیرسازی را بنمایانیم و در بخش عملی نیز نکته‌هایی درباره این شیوه طراحی و جلدسازی به علاقه‌مندان و دوستداران هنرهای سنتی ایرانی- اسلامی در حوزه متون کهن آموزش دهیم».
گشتی خیال‌انگیز در قلمرو نسخه‌های خطی و متون کهن ایرانی- اسلامی
نشست‌های شرح و حاشیه رسالات قدیم، مجموعه‌ای از سخنرانی‌ها و کارگاه‌های عملی در حوزه هنرهای سنتی ایرانی- اسلامی به ویژه در عرصه کتابت و کتاب‌آرایی است که هر ماه یک‌بار با حضور هنرمندان این بخش در موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک به شیوه رایگان برگزار می‌شود. علاقه‌مندان و دوستداران این هنرها و تکنیک‌های سنتی می‌توانند آزادانه در این نشست‌ها و کارگاه‌ها شرکت کنند. موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک به عنوان نخستین موزه وقفی- خصوصی ایران و یکی از 6 کتابخانه بزرگ نسخه‌های خطی کشور، در کنار وظایف ساختاری و بنیادین خود در حوزه موزه‌داری و کتابخانه‌ای، فعالیت‌های گوناگون آموزشی در حوزه‌های مرتبط به شکل‌های دوره‌های آزاد آموزشی و کارگاه‌ها و نشست‌های علمی و پژوهشی در حوزه هنرهای سنتی ایرانی- اسلامی دارد.
کارگاه تشعیرسازی با نام «صورت خیال» در روز یکم اسفند 1391 خورشیدی از ساعت 13 تا ساعت 16 در موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک به نشانی میدان امام خمینی، محوطه باغ ملی برگزار خواهد شد. دوستداران و علاقه‌مندان می‌توانند می‌توانند آزادانه و به رایگان در این کارگاه آموزشی شرکت کنند و برای دریافت اطلاعات بیش‌تر با شماره‌های تلفن 66756775 و 66751291 تماس بگیرند یا به وب‌سایت موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک به نشانی www.malekmuseum.org مراجعه کنند.
