مجموعهای کمنظیر از عکسهای حرم امام هشتم در کتابخانه و موزه ملی ملک رونمایی میشود؛ ایستاده به احترام آستان رضا (ع)
۶ مهرماه ۱۳۹۱ خورشیدی، تصویرهایی متفاوت از بارگاه باشکوه امام هشتم شیعیان در کتابخانه و موزه ملی ملک به نمایش درمیآید. در جشنی که روز پنجشنبه ۶ مهرماه به مناسبت میلاد امام رضا (ع) در این نهاد فرهنگی و موزهای کشور برگزار میشود، کتاب «بر آستان رضا» رونمایی میشود. این کتاب، مجموعهای جذاب از عکسهای گوناگون حرم رضوی است که «محمد خوشرو» عکاس و پژوهشگر معماری ایرانی اسلامی، در یک پروژه بزرگ، آنها را عکاسی کرده است.
«محمد خوشرو» مولف این کتاب میگوید: «بر آستان رضا، مجموعهای عکس از بخشهای گوناگون حرم مطهر امام رضا (ع) است که در قالب یک کتاب 348 صفحهای به نمایش درآمده است».
وی میافزاید: «در فرآیند عکاسی از مجموعه حرم مطهر امام هشتم همه کوشش من این بود که از معماری و فضای حرم مطهر در دورههای گوناگون و از اماکن مختلف آن عکسبرداری شود. حدود 400 قطعه عکس در این کتاب گنجانده شده است».
به گفته وی، گرافیک و چیدمان عکسها در کتاب، برگرفته از آداب زیارت است.
این پژوهشگر تاکید میکند: «در آداب زیارت، یکی از مسایل مهم آن است که شما به عنوان زائر نمیتوانید به سرعت و شتابان به حضور امام رضا (ع) یا هر بزرگ دیگری برسید. بر همین اساس بوده که چینش عکسها ابتدا از صحنها و فضاهای باز شروع میشود و سپس به رواقها و دیگر فضاهای بسته میرسد. در ادامه حرکت، آرامآرام وارد محوطه و فضاهای روضه منوره و ضریح مطهر میشویم».
به گفته خوشرو، در این بخش، همه جزییات ضریح در قالب تصویر به نمایش درآمده و در کنار آن، نماهای باز و عمومی هم عکسبرداری شده است. در هر فضایی و موقعیتی که ما وارد رواق شدیم، نماهای باز، متوسط و جزییات را به تصویر کشیدهایم.
وی تصریح میکند: «عکسهایی که در کتاب بر آستان رضا آمده است به گونهای جنبه آموزشی و پژوهشی هم دارند زیرا بر اساس مطالعه و بررسی آنها اگر پژوهشگری بخواهد دورههای کاشیکاری، آیینهکاری، طلاکاری و صحنهای مختلف و نیز رواقهای گوناگون حرم مطهر امام هشتم را ببیند، این امکان برایش فراهم میشود که هست. بارگاه امام رضا (ع) به اندازهای عظیم و فوقالعاده است که کارهای پژوهشی و مطالعاتی فراوانی در حوزههای گوناگون میتوان درباره آن انجام داد. من با عکاسی از بسیاری از جزییات حرم مطهر امام هشتم و تالیف کتاب «بر آستان رضا»، تنها توانستم قطرهای از آن دریا را در قالب عکسهای گوناگون نشان دهم».
این عکاس میگوید: «آستان قدس رضوی همکاری فوقالعادهای با ما برای عکسبرداری از زوایای گوناگون حرم رضوی (ع) داشت و این امکان را برایمان فراهم آورد که به شیوه پسندیدهای در آنجا حضور یابیم و این کار را انجام دهیم».
به گفته خوشرو، بر آستان رضا در واقع ادامه دو کتاب تصویری دیگر است، «نسیم سحر» و «سجده صاحبنظران» که مجموعهای از عکسهای عتبات عالیات در عراقاند.
وی میافزاید: «این دو کتاب، نتیجه عکسبرداری من از بناهای متبرک شیعیان در نجف اشرف، کربلای معلا، کاظمین و سامرا است. اساس و هدف کار ما در تصویربرداری از بناهای متبرک و حرمهای امامان، آشنایی مردم امروز با بخشی از معماری اسلامی است. بیشتر در پی آنیم که معماری ایرانی اسلامی بتواند به شیوه کارکردی در خانهها و فضاهای شهری امروزی رواج بیشتری یابد. کار ما اساسا کشف و شهودی در معماری اسلامی ایران و جاری کردن آن در زندگی امروز است».