اجازه
اجازه (diploma) یادداشتی که پس از سماع یا قرائت متن از سوی مؤلّف یا استاد برای شاگرد نوشته می‌شد و گواهی می‌داد که آن شخص می‌تواند آن کتاب را از قول مـؤلّف یا استاد ـ و به اِسناد وی ـ نقل کند. در این حالت به شخص اجـازه‌دهنده «مُجـیز» و به شخصی که اجازه برای او صادر شده «مُجـاز» می‌گوییم. اصطلاح اجازه در فرهنگ اسلامی دارای مفهومی فراتر از روایت یک کتاب بوده و مواردی چون نقل احادیث، آموزش‌های شنیداری و حتّی مواردی مانند اجازه‌ی خرقه پوشانیدن و ارشاد (در میان متصوّفه) را نیز شامل می‌شده است. در مورد اجازه‌ی نقل یک کتاب، معمولاً یادداشتِ اجازه را در یکی از اوراق انتهایی همان نسخه‌ی تصحیح‌شده می‌نوشتند. به نوع خاصّی از اجازه که در آن هر دو شخص، سماع و قرائت کتاب را با یکدیگر به پایان می‌رساندند «اِنها» می‌گفتند.[۱]
۱- صفری آق‌قلعه، علی (۱۳۹۰)، «نسخه‌شناخت»، تهران: میراث مکتوب، ص۳۱.