قافله‌سالار کاروان وقف و نکویی
ایران از گذشته‌های دور تا امروز، مال‌داران و ثروتمندانی فراوان به خود دیده است که همه نیک نمی‌اندیشیده‌اند. نیز نیک‌اندیشانی بسیار داشته است که مال به فراوانی نداشته‌اند. از میان آنان، ستارگانی درخشیده‌اند که هر دو دارایی، «مال» و «نیک‌اندیشی» را، با هم یکجا آورده‌اند. حاج حسین آقا ملک، بنیان‌گذار و واقف کتابخانه و موزه ملی ملک، همچنین اهداکننده و واقف چند میلیون متر مربع زمین در خراسان و تهران برای بهره‌گیری مردم و نیز بسیاری کارهای عام‌المنفعه دیگر، راه و رسم دل‌کندن و زیستن به نیکوکاری، دارایی و توانایی برای یاری به دیگران را به ما آموخت. او زمین وقف و هبه کرد، باغ‌های شخصی خویش را برای بهره‌گیری مردم اهدا کرد، به تجدید بنای شیرخوارگاه کمک رساند، شهریه و مستمری سالانه به مستمندان آبرومند و کارمندان از کارافتاده کهن‌سال اختصاص داد، کفالت نوباوگان را برعهده گرفت، دبستان و دبیرستان، بیمارستان، مسجد و حمام ساخت و قنات و چاه وقف کرد تا مردمان سرزمین‌اش از ثروتی که پدر برایش به یادگار گذارده بود، بهره بگیرند. ششم آبان 1395 خورشیدی، روایت هفتاد و نهمین سال وقف دردانه حاج حسین آقا ملک است، کتابخانه و موزه ملی ملک؛ نخستین موزه وقفی- خصوصی ایران و یکی از شش کتابخانه بزرگ کشور در حوزه نسخه‌های خطی! گنجینه‌ای که در آن روزگار، فخر بازار بین‌الحرمین تهران بود و امروز از پسِ هشت دهه روزگار پرحادثه، نگین انگشتری محوطه تاریخی باغ ملی تهران است. این مجموعه، دو بخش کتابخانه و موزه را با گنجینه‌ای از نفایس فرهنگی ایران از جمله نسخه‌های خطی، سکه‌ها، تمبرها، قالی‌ها و تابلوهای نقاشی تاریخی به همراه برترین آثار خوش‌نویسی و نگارگری تاریخ ایران در خود جای داده است.
«امروز که برای اهدای دیوان پدرم مرحوم استاد امیری فیروزکوهی ... به کتابخانه ملی ملک آمدم روز نوزدهم مهر ماه یعنی همان روزی است که روح پاک ایشان به عالم علوی پرواز کرده است و این تاریخ نه با قرار قبلی که به تصادف اتفاق افتاده است آنرا به فال نیک می‌گیرم و این وقف را مقبول می‌دانم. بعلاوه که بدیدار موزه و کتابخانه که از معظمات تشکیلات کتابخانه‌ای در وطن عزیز است نائل و مفتخر شدم به روان واقف حاج حسین آقا درود فراوان می‌فرستم که چنین مجموعه گرانسنگی را فراهم آورد ...». 
نشست دو روزه «تهران و کودکان» به مناسبت فرارسیدن یکم آبان، روز تهران، در کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار می‌شود. 
اگر می‌خواهید با شخصیت و خدمات بزرگ‌ترین واقف فرهنگی ایران آشنا شوید، روزنامه ویژه‌نامه همشهری محله منطقه ۷ روزنامه همشهری را در روز یک‌شنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۵ خورشیدی بخوانید. 
آیین سوگواری سیدالشهدا علیه‌السلام در تاسوعا و عاشورای حسینی به سفارش واقف بزرگوار کتابخانه و موزه ملی ملک، در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه ۲۰ و ۲۱ مهر ۱۳۹۵ خورشیدی برابر با ۹و ۱۰ محرم ۱۴۳۸ قمری در بزرگ‌ترین موقوفه فرهنگی ایران برگزار شد. 
نخستین روز آیین وقف‌نامه‌ای سوگواری سیدالشهدا علیه‌السلام به سفارش واقف بزرگوار کتابخانه و موزه ملی ملک، در روز یک‌شنبه ۱۸ مهر ۱۳۹۵ خورشیدی برابر با ۷ محرم ۱۴۳۸ قمری در بزرگ‌ترین موقوفه فرهنگی ایران برگزار شد. 
خدمات فرهنگی «کتابخانه و موزه ملی ملک» به مخاطبان، بر اساس سفارش واقف بزرگوار در وقف‌نامه، برای برگزاری مراسم سوگواری سیدالشهدا علیه‌السلام به مدت پنج روز از یک‌شنبه ۱۸ مهر تا پایان پنج‌شنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۵ خورشیدی (۷ تا ۱۱ محرم) تعطیل خواهد بود. 
وجود دو مجموعه بی‌مانند از شبیه‌نامه‌ها در گنجینه نسخه‌های خطی کتابخانه و موزه ملی ملک، زمینه‌ای مناسب برای پژوهش و بهره‌گیری از این سندهای تاریخی در زمینه آیین‌های نمایشی، مذهبی و هنر تعزیه در فرهنگ ایرانی- اسلامی فراهم آورده است. شبیه‌نامه‌ها از سندهای مهم شناخت فرهنگ و هویت نمایش ایرانی به شمار می‌آیند. 
«از سنگ ناله خیزد، روز ده محرم/ روز شهادت آن، هفتاد و دو مکرم». این بیت شعر در بیان اندوه مسلمانان ایرانی از رخداد بزرگ کربلا، نه در یک دیوان اشعار، که، سروده‌ای درج‌شده در سفرنامه یکی از جهانگردان اروپایی است که در دوره قاجار به ایران سفر کرده و به تفصیل درباره احترام ایرانیان به جایگاه آسمانی سومین پیشوای شیعیان و در منقبت و بزرگ‌داشت شهادت سیدالشهدا علیه‌السلام سخن رانده است. 
کتابخانه و موزه ملی ملک برای آشنایی بیش‌تر دوستداران فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی با تکنیک‌ها و روش‌های سنتی در حوزه هنر، دوره آموزشی «هندسه نقوش گره‌چینی در هنرهای سنتی» را برگزار می‌کند.