شکسته
شکسته (shikastah): خط شکسته نستعلیق؛ این خط از اوایل سدهی یازدهم هجری ظهور کرد که نخست تفاوت چندانی با خط نستعلیق نداشت، فقط برخی از حروفش بر اثر سرعت قلم روان و پیوسته نوشته میشد و بعضی حروف منفصل به صورت متّصل تحریر میگردید. دربارهی واضع خط شکسته آمده است که ابتدا دو روش سادهنویسی و پیچیدهنویسی متداول بود. روش پیچیدهی آن متمایل به تعلیق است که آن را خط ترسّل گفتهاند و آن را مرتضیقلیخان شاملو از ترکیب خطوط تعـلیق، نستعلیق و شکسته ایجاد کرد. محمّدشفیع هروی مشهور به شفیعا، خط شکسته را ابداع کرد و به این خط نظام بخشید و اصلاحات عمدهای در آن پدید آورد. خط شکسته در نوشتن نامهها، احکام، کتابنویسی، اشعار و قطعات استفاده میشود. با ظهور درویش عبدالمجید طالقانی خط شکسته به کمال قانونمندی و اصول زیبایی رسید و سپس سیّدعلیاکبر گلستانه در ترویج شیوۀ درویش طالقانی کوشید و در این خط استاد مسلّم شد.[۱]
۱- حسینی، سیّدمحمّدمجتبی؛ امینی، بهروز (۱۳۹۰)، «درآمدی بر هنر اسلامی ـ ایرانی: خوشنویسی» با نگاه به آثار مؤسسۀ کتابخانه و موزۀ ملّی ملک، تهران: پیکره، ص۲۷.