جاثی علی رکبتیه
جاثی علی رَکبَتَیه به روایت فصول الطّبری ـ «در بیان صورت الجاثی علی رکبتیه که او را راقص نیز گویند. صورت مردی تخیّل نموده اند، سرش سمت مشرق مایل به جنوب، دو دست باز کرده، دست راست او کشیده به سمت مشرق و جنوب کوکب فکّه و دست چپ او کشیده تا نزدیک کوکب نسر واقع در سمت جنوب مایل به مغرب نسر واقع، پای چپ را از زانو دوتا کرده، آخر پایش در جنوب رأس التنّین و پای راست به سمت عقب کشیده مانند رقّاص که یک پا را دوتا می کند و پای دیگر را عقب می کشد به جهت رقصیدن تا طرف عصای صیّاح که دو پای او به سمت شمال و مغرب می باشد و میان کوکب واقع در سر و دو کوکب واقع در دو شانۀ این صورت قدری دوری دارد و کوکب سر آن، ستاره ای روشن است از اصغر قدر ثالث در سمت مغربی رأس الحوّا به دوری سه ذرع بیشترک که این ستاره گویا مرزم رأس الحوّا است مثل مرزم شعری و رأس الحوّا بزرگتر از اوست، چه از اعظم قدر ثالث است...» (فصول الطّبری)
تصویر صورت فلکی جاثی علی رکبتیه از نسخه خطی صورالکواکب عبدالرحمان صوفی
جاثی علی رَکبَتَیه به روایت اساطیر ـ «هرکول» (Hercules)، پهلوان افسانه ای یونان باستان بود و روزی به هنگام غلبۀ خشم بر وی، «مِگارا» (Megara)، همسر «اُریستِئوس» (Eurystheus) را کشت و به جُرم آن به انجام «دوازده خوان» محکوم شد که داستان های زندگی او را در بر می گیرد. با این حال، بر خلاف قدرت افسانه ای اش در روی زمین، در آسمان، صورت فلکی چندان برجسته ای نیست.
جاثی علی رَکبَتَیه به روایت منجّمین ـ در شرایط مناسب، 80 ستارۀ آن با چشم غیرمسلّح دیده می شوند. این صورت فلکی، از دو جنبه شایان توجّه است: اولاً، این صورت، دربرگیرندۀ یکی از زیباترین خوشه های کروی آسمان است. خوشۀ کروی M13، در شب های صاف بی مهتاب، به سختی چون ستارۀ محوی از قدر پنجم به چشم غیرمسلّح می آید. بیش از 50،000ستاره از ستارگان این خوشه به اندازۀ کافی روشن هستند که با تلسکوپ مشاهده شوند. ستارگانی که نزدیک به مرکز خوشه اند، به قدری مجتمع اند که آنها را جدا از یکدیگر نمی توان شمارش کرد. تعداد ستارگان این خوشه، بالغ بر 500،000 برآورد شده است. فاصلۀ این خوشه تا زمین، 34،000سال نوری است. ثانیاً، این صورت فلکی در ناحیه ای از آسمان واقع شده است که خورشید به سمت آن در حرکت است. منظومۀ شمسی (خورشید، زمین و دیگر سیّارات) به صورت یک واحد، با سرعت 20 کیلومتر در ثانیه به آن ناحیه نزدیک می شوند. از دیگر اجرام آن عبارتند از: خوشۀ کروی M92 و سحابی NGC6210.