حیّه الحوّاء

​

الحَیَّه ­الحَوّا به روایت فصول ­الطّبری ـ «در بیان صورت حیّه ­الحواء. کواکب مرصودۀ این صورت هیجده است و سر این حیّه در جنوب کواکب فکّه است به دوری دو ذرع تخمیناً و علامت آن شش کوکب می ­باشد، چهارِ آن بر شکل مستطیل از شمال به جنوب و هر یک از ضلع شمالی و جنوبی به قدر یک ذرع به حسب رؤیت و یک کوکب در میان این مستطیل واقع است و کوکب دیگر بر مؤخّر ضلع شمالی است که نزدیک­ ترین کواکب است به فکّه که با آن دو کوکب ضلع شمالی مستطیل شبیه به خط مستقیم می­ باشند از شمال و مشرق به سوی مغرب و جنوب. کوکب اوّل آن کوکب مقدّم است از دو کوکب ضلع شمالی از اصغر قدر چهارم، کوکب دوّم آنکه در تالی اوّل است از این ضلع از اوسط قدر چهارم بر سوراخ بینی اوست، کوکب سیُّم آن کوکب مشرقی است از ضلع جنوبی از اصغر قدر سیُّم است بر موضع نزدیک گوش اوست، کوکب چهارم آن کوکب مقدّم بر این کوکب سیُّم است...» (فصول الطّبری)

تصویر صورت فلکی حیّه الحوّاء از کتاب صورالکواکب عبدالرحمان صوفی

الحَیَّه ­الحَوّا به روایت منجّمین ـ صورت فلکی حیّه­ الحوّاء (مار) توسط حوّاء (مارگیر) به دو پاره تقسیم شده است. «سرِ مار» (Serpens Caput) از نزدیکی «فکّه» شروع می­ شود و «دُم مار» (Serpens Cauda) در نزدیکی «عقاب» خاتمه می­ یابد. در شرایط مناسب، 30 ستارۀ آن را با چشم غیرمسلّح می­ توان دید. روی­ هم­ رفته، دارای ستارگان پُرنوری نیست. ستارۀ «تسین» (δ) در گردن مار واقع شده و اختری دوگانه است، با درجۀ جدایی ˝5/4 و قدرهای 2/4 و 2/5 و زمان گردش انتقالی آنها 3170 سال است. مار، از نظر داشتن اجرام آسمانی نیز غنی نیست. خوشۀ کروی M5 در حدود 27،000سال نوری از ما فاصله دارد و یکی از خوشه­ های زیبای آسمان است. خوشۀ باز M16 را سحابی IC4703 (عقاب) فراگرفته است. این مجموعه، محلّ تولّد ستارگان جدید بوده و حدود 7،000سال نوری از ما فاصله دارد.